YİRMİ İKİNCİ SOFRA

YİRMİ İKİNCİ SOFRA

Dünyayı ve dünya ehlini bir misalle anlatma hakkındadır.Buna uygun olan ayet şudur:

"İnsanların hesapları zamanı yaklaştı,halbuki onlar hala habersiz,(Hak'tan) yüz çeviriyorlar.Rablarından kendilerine gelen her yeni ihtarı,mutlaka gönülleri gaflet içerisinde eğlenerek dinlerler." (Enbiya 1-3).

Bil ki dünya geniş bir evdir.Bu evi sultan yapmış,ortasında da bir bahçe yetiştirmiş,o bahçeye faydalı ve zararlı her çeşit ağaç dikmiştir.Zararlı ağaçları da yine gizli bir hikmet icabı dikmiştir.O hikmeti Allah'tan ve Allah'ın öğretmesiyle ilimde rüsuh bulanlardan başkası bilemez.O bahçede nehirler ve göller akıtmış,şehir halkını tamamen oraya davet etmiştir.Davet edenlere,bahçede bulunan faydalı ve zararlı olan şeyleri bildirmiş ve onlara davet edilenlere bunları öğretmelerini emretmiştir ki davetliler,kendilerine zararlı olanlara yaklaşmasınlar.Zararlı şeylerden yeyip hasta olanları tedavi etmek için davet edenlere panzehir ve ilaçlar vermiştir.Bu zararlı şeylerden kimi aklı giderir,kimi kör eder,kimi sağırlaştırır,kimi oturtur (kötürüm eder),kimi hasta eder,kimi de öldürür.Faydalı olanlardan da kimi aklı artırır,kimi körü açar,sağırı işittirir,kimi deliyi akıllı eder,kimi hastayı iyileştirir,kimi ölüyü diriltir.

O bahçeye giren halk da üç zümredir.Bir fırka bahçeye girer,oradaki her türlü faydalı şeylerden yer,ve güçleri yettiği kadar da beğendiklerinden toplayıp salimen ganimetlerle dışarı çıkarlar.Bir fırka da girer,iştah açıcı nefis meyvalardan yer,bazan da iştahları çeker de zararlı meyvalardan da yer,sonra henüz helak olmazdan hemen doktorlara koşarlar.Doktorlar kendilerini tedavi ederler.Bu suretle dertlerden kurtulurlar.Bunlar da yine ellerinden geldiği kadar faydalı şeylerden kucaklar,sağ salim dışarı çıkarlar.Bir fırka da var ki bahçeye girerler,her buldukları şeyi,faydalısını zararlısını ayırt etmeden yerler,bu yüzden yıkılır,helak olup giderler.Davet eden,kendilerine: "Onda zarar var." dese de dinlemezler.Sonra: "Sizin zehirinizin panzehiri,derdinizin devası bendedir" dese de yine dinlemezler,helak olurlar.O bahçede bu üç zümre her zaman mevcuttur.

Sen üç fırkadan birini seç ve onlardan ol.Ağaçların en faydalısı tevhid ağacıdır. "Allah'ın,hoş bir sözü,kökü sağlam,dalları göğe doğru olan Rabbinin izniyle her zaman meyva veren-hoş bir ağaca benzeterek nasıl misal verdiğini görmüyor musun? İnsanlar ibret alsın diye Allah onlara misal gösteriyor." (İbrahim 24-25) Ağaçların en zararlısı da küfür,şirk ve nifak ağacıdır.Sonra kibir,düşmanlık,hased ve benzeri ağaçlardır. "Çirkin bir söz,yerden koparılmış,kökü olmayan kötü bir ağaca benzer." (İbrahim 26) Güzel ağaç,kelime-i yevhid ya da insanı kamildir;kötü ağaç ta nifak ve küfür, "Münafık ve kafir" dir de denilmiştir.Sonra bahçede olanların en faydalısı emirler,sonra nafileler bostanıdır.Orada bulunanların en zararlısı da menhiyyat (yasaklar,sonra mekruhat kötü şeyler) dir.Panzehir de tevbedir.Tabib ve davetçi peygamberler,mürşidler,veliler ve basiretli va'iz ve nasihler'dir.

MAWÂİDU'L-İRFAN

İRFAN SOFRALARI

Niyazî-i Mısrî

Notlarla çeviren: Prof.Dr.Süleyman ATEŞ.