BEN SANIRDIM ALEM İÇRE BANA HİÇ YAR KALMADI

BEN SANIRDIM ALEM İÇRE BANA HİÇ YAR KALMADI

(Niyazi Mısri Efendi)

Kendisinin bir varlığa sahib olduğunu düşünen,kendi varlığında yaşayan,kendisini beğenen ve kendisinden daha üstün,kendisinden daha güzel olmadığını düşünen insanlar,kendisine bir dost bulamaz.

Ben sanırdım alem içre bana hiç yar kalmadı

Yar: Ahbab,dost demektir.Ben diyor,bana bir dost kalmadı zannediyordum,fakat ne zaman ben,beni terkettim,yani bencilliğimden çıktım,o zaman anladım ki,ağyar kalmadı,yani bir yabancı kalmadı diyor.Eğer biz de ehli tevhidiz diyorsak kendimiz kontrol edelim,böyle görebiliyor muyuz? Bütün alemi eşit olarak hiç yabancı görmeden bakabilme zevkine erebilirsek,o zaman biz tevhide uygun olmuş oluruz.

Cümle eşyada görürdüm har var,gülzar yok

Bütün bu eşyaya baktığımda hep diken görüyordum,gül göremiyordum.Fakat ne zaman benliğimden geçtim,benliğimi bıraktım,baktım ki her taraf güllük gülüstanlık olmuş.

Gece gündüz zaru efgan eyleyüp inlerdi dil

Bilmezem noldu kesildi ah ile zar kalmadı

Tevhidin iki yönü vardır.Bu iki yönden birisi insanı kabzeder.Bu kabızlık geldiği zaman da diyor,gece gündüz durmayıp inlerdi dil.İnsan o kabızlık makamına geldiği zaman hiç rahat edemiyor.Ne zaman o kabızlıktan kurtuluyor?

Bilmezem noldu kesildi ah ile zar kalmadı

Kabızlık geçti.Kendisine kabızlık gelmeyen hiç bir kişi yoktur.Makamatı tevhidde de kabızlık makamı vardır.O makam sıkar,bu makamın halidir.Ama insan ister ki hiç kabız olmasın.Bu mümkün müdür? Yani hiç sıkıntıya düşmesin,hep rahat yaşasın bu olamaz.Çünkü makamatın icabıdır.Niyazi Efendi Hazretleri de,o makama geldiği zaman bunları söylüyor.

Gece gündüz zaru efgan eyleyüp inlerdi dil

Ne zaman o kabızlık hali geçti,bir ferahlık,bir rahatlık geldi.

Bilmezem noldu kesildi ah ile zar kalmadı

Bundan sonra devam ediyor.

Gitti kesret geldi vahdet,oldu halvet dost ile

Kesret kalabalık,vahdet birliktir.Ama bu insanların nazarına göredir.Yoksa kesret bitti demesiyle bu alem ortadan kalkmış değildir.Bu kalabalık yine devam ediyor.Fakat,zevk ve yaşantı sana gelecektir.Bu yaşantı insana nasıl gelir? İnsan arif olduğu zaman,kesretin,vahdetin ne olduğunu idrak etmiş olur.Kesret: Fiiller,esmalar ve sıfatlardır.Arif sıfatın bir varlığı olmadığını,esmanın bir varlığı olmadığını,ef'alin bir varlığı olmadığını anladığı zaman,gerek ef'al,gerek esma,gerek sıfattan görünen bir olan Allah'ın zatını zevkle müşahade ederse,ondan kesret gitti vahdet geldi ve birlik zevkini aldı demektir.

Bütün bu esmalardan,sıfatlardan tecelli eden,Allah'ın bir olan zatı olduğunu müşahade eder.İşte o zaman ferahlanır,anlar ki,kendisine vahdet tecelli etti.Onun nazarında kesret kalmadı.

Gitti kesret geldi vahdet,oldu halvet dost ile

Dost bütün etrafı ferahlattı.Ne esmalarda,ne sıfatlarda,hiç bir varlık bırakmadı.O birliği her zerrede müşahade etti,ne şehir kaldı ne pazar kaldı.Yalnız şehir ve pazarların bizatihi kendisi olduğunu müşahade eder.En sonunda muğlak bir şey var ki bazı insanlar burada sapıtıyor.

Din diyanet adetü şöhret kamu verdi yele

Ey Niyazi noldu sende kaydı dindar kalmadı

Bazı kişilerin ağzından çok kez işitmişimdir.Koca Mısri Niyazi bile dini diyaneti terketmiş, "dinle bir kaydı,bir bağlantısı kalmamış" diyor.Ve kendini sapıklığa veriyor.Ama bu söz onların anladığı gibi değildir.

Niyazi Efendi Hazretleri tevhide süluk etmezden önce bir dine,bir diyanete sahip idi.Bu dinin emrettiklerini de hep kendi bencilliğiyle yapıyordu,fakat ne zaman tevhide süluk etti ve tevhidi idrak etti,eyvah,yazıklar olsun benim şimdiye kadar yaptıklarımın hepsi boş imiş,diye düşündü.Tevhide süluk etmesiyle dinin ne olduğunu anladı.Öylece,kaydı dindar kalmadı diyor.Çünkü önceden o dine bağlılığı cehennem korkusu ve cennete girme sevdasından idi.Fakat bunun sakat bir ibadet olduğunu,ancak tevhide süluk edince anladı ve bundan sonra yaptıklarını Allah rızası için yapmaya başladı.Önceden ise cehennem korkusu ve cennet ümidi ile yapıyordu.

İşte Niyazi Efendi böyle kayıtlı dindarlığı bıraktı.Muhiddini Arabi dini,Fususul Hikem'inde iki kısma ayırıyor ve diyor; Birisi insanların kurduğu dindir.Birisi de Allah'ın kurmuş olduğu dindir.Bu şeriattır.Şeriat nedir? Allah'ın emirlerini yapmak,yasaklarından kaçınmaktır.Bu Allah'ın dinidir.

Bir insan Allah'ın emirlerine riayet eder,yasaklarından kaçınırsa,dini kumuş olur.Onun için Allah'ın emir ve yasakları şeriattır.Emir ve yasaklarına uyanlar,dinini kendi yapmış olur.Eğer ibadet cennet ve cehennem için yapılırsa,kayıtlı bir din olmuş olur.Şayet doğrudan doğruya Allah'ın rızası için yapılırsa,o gerçek olandır.Yalnız,burada Allah'ın rızası için yapıyorum diyorsan,bu da makbul değildir.

İbadet hususunda Pir Efendimiz bir işareti vardır.Üç türlü ibadet vardır.İnsanlar da bu ibadetlere göre üç kısma ayrılmıştır.Hepsi abittirler,ibadet edenlerdir.Bunların bir kısmı avam,bir kısmı ebrar,bir kısmı da mukarrebin adıyla anılır.

Avam kimdir? Bunların ibadetleri nasıldır? İbadetlerini cehennem korkusu ile ve cenneti ümit ederek yapan kimselere avam denir.Bunlar,ibadetlerini nefisleri için yaparlar.

Ebrarlara eglince,ebrarlar ehli tariktir.Onlar ibadetlerini güya Allah rızası için yaparlar.Ama,Allah'ı ayrı,kendilerini ayrı olarak düşünürler.Bu makbul değildir.Çünkü kendilerini Allah'tan ayrı olarak tasavvur ediyorlar.Bu hususta bir kelam vardır: "Ebrarların işledikleri sevap,mukarrabler yanında günahtır." Onun için ebrarlar ibadetlerini Allah rızası için yapıyor ama,Allah'ı ayrı kendilerini ayrı olarak tasavvur ettiklerinden dolayı,bunların işledikleri sevap mukarrebler yanında günah olur.

Mukarrebler ibadeti Hak'tan alırlar,Hak ile Hakk'a yaparlar.Abit,Mabut,İbadet üçü de Hak olur.İşte Efendi de böyle bir dine geçti,böyle bir dini kazandı,kayıtlı olan dini terketti.Dinin ne olduğunu "abit,ibadet,mabut Hak" olarak idrak etti.Böyle bir dine geçtiğinden,eski dinini rüzgara verdi.Yoksa,Niyazi Efendi idraksız olarak bir din terk etmiş değil.Ben bir din kuracağım deyip de sapıklığa gitmek insan işi değildir.

Niyazi Efendi din kaydını bırakmış biz de bırakalım.Sakın böyle bir niyette bulunmayalım.Din nedir? İbadet nedir? Elhamdülillah,bunları ilmi tevhidle hepimiz anladık.Zannetmiyorum bizim ihvanımız bunu söylesin.Ben bu sözü ehli tarikin birisinden işitmişim.Bizim ihvanımız bunu yapmaz.

KAYNAK: https://www.melami.com/DownloadShow.Asp?DID=16&CID=15