ALTMIŞ YEDİNCİ SOFRA

ALTMIŞ YEDİNCİ SOFRA

Allah Teala'nın Adem Aleyhisselam'a öğrettiği esma hakkındadır.Cenabı Mevla şöyle buyurmuştur: "Adem'e bütün isimleri öğretti,sonra onları meleklere sordu:" Eğer doğru iseniz şunların isimlerini bana haber veriniz." dedi." (Bakara 31)

Bil ki madde ilimlerinin öğretmeni insandır.İlahi isimlerin öğretmeni sadece Allah'tır.Madde ilimlerinden çıkarılmış manalrın yönleri,Kur'an,Hadis ve Arapça kitapları zahiren tefsir ederler.Fakat Esma ilminden çıkarılmış manaların vecihleri,Kur'an'ın,Hadisin ve diğerlerinin batını (iç yüzü) dır.Her iki ilim de Allah'ın muradıdır.Allah'ın "Külleha: Hepsi" sözü esmayı gösterir.

Bil ki: Esmanın icmali cihetleri şöyledir: Mesela Ahmed isminin harfleri,sayı itibariyle (Elli üç) tür.Mücerred isimleri ikiyüz birdir.Ra gibi isimler,zatlariyle beraber (İkiyüz Elli Dört) eder.Öyle harfler var ki zatı dörttür.Öyle harfler var ki isimleri (esması) (On Bir) dir.Mücerred isimlerin harfleri yedidir.İsimlerin noktaları (Beş) tir.Ama kelimede yüzler bulunursa bazan harflerin zatları,bazan da yüzlerden maadası muradolunur.Bazan hem zatlar,hem isimler kasdedilmiş olur.Bazan da yüzlerin zatları kasdedilir.Bazan yüzler,isimleriyle muradolunur.Bazan isimler zatsız alınır.Bunların bu zikredilenden başka yönleri de vardır.

Bil ki: Eğer madde ilimlerinden hasıl olan manalar,Allah tarafından muradedilmiş olursa,isimlerden hasıl olan manalar nasıl Allah tarafından muradedilmiş olmaz.Madde ilimlerinin öğretmeni insan,esma ilimlerinin öğretmeni Allah'tır.İşte Allah'ın şu sözü bu ilme göre açıklanmalıdır: "Rabbın bazı ayetleri geldiği gün,daha önce inanmamış veya imanında bir hayır kazanmamış kişiye artık iman etmesi fayda vermez.De ki: "Bekleyin,biz de bekliyoruz." (En'am 158)

Diğer bir cihet daha var: Yıldızlar,yedi göğü idare eder.Allah'ın isimleri de yıldızları idare eder.Yıldızları idare eden isimler,zikir halkalarında sufileri idare eden isimlerdir.Zira zakirler,Allah'ın isimleriyle meşgul oldukları zaman,onlarla yıldızlar arasında letafet bakımından bir münasebet hasıl olur.Onlar da yıldızlar gibi dönmeye başlarlar.

Bil ki: Kur'an'da Seb'u'l-mesani: Emir,nehiy; Va'd,va'id; mev'izalar; hükümler ve kıssalardır.Bunların hepsi yedidir.Bunlardan birincisi,maddelerin ilminden hasıl olan mesani'dir.İkincisi,isimlerin ilminden hasıl olan mesani'dir.Çok gariptir ki birinci ilmi talebediyorlar da,ondan daha üstün olan ikincisini terk ediyorlar.Çünkü onun öğretmeni,Allah'tan başka değildir.

Bil ki: El-Esma'nın harfleri yedidir.Bu,Allah Teala'nın,Adem'e Seb'u'l-mesani ayetlerinin isimlerini öğrettiğini gösterir.Yani Adem'e isimlerin hepsini öğretmiştir.

Hasılı,isimlerin vecihlerinin hepsi,bütün seb'u'l-mesani ayetlerinde mu'teberdir.Yani emirde,nehiyde,va'dde,vaidde,mev'izelerde,hükümlerde,kıssalarda makamın ve halin gereğine göre bu vecihlerin tafsilatı çoktur.Burada bu kadarlık kafidir.Allah daha iyi bilir ve her şeyi yerli yerince yapar.

MAWÂİDU'L-İRFAN

İRFAN SOFRALARI

Niyazî-i Mısrî

Notlarla çeviren: Prof.Dr.Süleyman ATEŞ.