KIRK BEŞİNCİ SOFRA

KIRK BEŞİNCİ SOFRA

"Ey iman edenler Allah'tan korkunuz,O'na vesile arayınız ve O'nun yolunda mücahede ediniz ki felaha eresiniz." (Maide 35)

Bil ki ahiret yolcusuna iki ilim lazımdır: Zahir ilim,batın ilim.Zahir ilim; sarf,nahiv,mantık,maani ve diğer alet kitaplarını okumak veya erbabından dinlemekle öğrenilebilir.Batın ilim: halis amel,tehzib-i ahlak,zikir,riyazet ve gece gündüz Allah yolunda mücahede ile kalbi temizleyerek elde edilebilir.Birinci ilim kalbin cehaletini giderir ama,nefs-i emmarenin kibir,kendini beğenme,kin,hased gibi kötü sıfatlarını meydana çıkarır.İkinci ilim,nefs-i emmare sıfatlarını giderir,ruhun,af,ezziyete tahammül,kötülük edene iyilik,herkesin iyiliğini istemek gibi sıfatlarını ortaya çıkarır.

Cehlin giderilmesiyle yol bilinir.Nefis sıfatlarının izalesi ve ruh sıfatlarının ispatiyle Hak kabul edilir,O'na koşulur,Allah'tan korkulur.Birinci ilim ne kadar artsa,cehalet de o kadar gider; ikinci ilim ne kadar artsa kibir o kadar zail olur.Her ikisi de en mühim din işlerinden ve en kuvvetli dini vesilelerdendir.Zira kötü ahlak olmasa,iyi ahlak olmazdı.Mesela kibir,tevazu'un sadefidir (zıttıdır).Tevazu' tam olsa Allah'tır.(Allah tecelli eder.)Kendini beğenme (ucup),kendini ayıplamanın; cimrilik (buhl),sehanın (cömertliğin) sadefidir.Hasılı her beşeri sıfat,vasıtasız veya vasıtalı olarak olumlu bir sıfatın sadefidir (zıttıdır).Birinci ilim sadefleri kuvvetlendirir.İkinci ilim,incileri semizleştirir.Onları sadeflerinden çıkarır.Eğer bu iki deniz birleşirse,sahibi Mecma'ul-Bahreyn (İki denizin birleştiği yer) olur.Musa Hıdır Aleyhisselam'ı Mecma'ul-Bahreyn'de bulmuştu.Artık anla ve bil ki bir kimse ümmi olsa fakat işiterek öğrendiğiyle amil olsa,ikinci ilme nail olur.Çünkü Hz.Peygamber Aleyhisselatü Vesselam Efendimiz (S.A.V.) şöyle buyurmuştur: "Bildiğiyle amel edeni Allah,bilmediğinin ilmine varis kılar." ve buyurmuşlardır: "Bir kimse kırk sabah halisane ibadet etse,kalbinden lisanına hikmet pınarları fışkırır." ve ikinci ilim sahibine ister ümmi,ister alim olsun fakih denilir.Avarifte şöyle deniliyor: "Allah'ın Resulü (S.A.V.) Efendimiz: "Zerre kadar hayır işliyen hayrını görür,zerre kadar şer işliyen şerrini görür." ayetini okuduğu zaman A'rabi: "Bu bana yeter" demişti.Hz.Peygamber Efendimiz: "Adam fakih oldu (anladı)", buyurdu.O halde daha iyi anlayan kimse dini emirlere daha çabuk itaat ve icabet eder.Ve yakin nurundan daha çok nasip alır.Peygamber (S.A.V.) Efendimiz: "Allah bir kimseye hayır dilerse onu dinde fakih yapar." buyurmuşlardır.Yani onun kalb gözünü açar,o gözle hakkı ve batılı görür.Onunla azgınlıktan rüşde ulaşır."

Bil ki bütün amellerden maksat,Allah'ı bilmek,O'ndan başka bir gaye olmadığına O'na dönüleceğine yakinen inanmaktır.Binaenaleyh bütün ameller bu bilgiye vesiledir.Bu bilgiye ulaşmanın en yakın yolu bir mürşid-i kamilin murakabesinde zikir ve tevhid ile nefis mücahedesi yoludur.Fakat bu,yolların en zorudur.Bu yolda ancak kuvvetliler yürüyebilirler.Sen o kuvvetlilerden değil isen,ihlas ile salih ameller ile iktifa etmelisin.Çünkü bunlar da Allah'a vesiledir.Nasıl olmasın ki acuzelerin dini dahi kafidir.Peygamber Aleyhisselatü Vesselam Efendimiz şöyle buyurmuştur: "Acuzelerin dinine devam ediniz." Zira İslam dininin kapasitesi geniştir,dar değildir ki.Hatta "Allah'ın,mahlukatın nefesleri sayısınca yolları vardır." denilmiştir.Bizim dediğimiz,bunların en kısası ve en şümullüsüdür.Peygamberler,veliler ve Allah'ı bilen alimler bu yolda gitmişlerdir. "Hiçbir canlı yoktur ki O,onun alnından yakalamış olmasın.Şüphesiz Rabbim dosdoğru bir yol üzerindedir."

"Bütün insanlar mevla sayılır çünkü onlar,Allah'ın kazasına göre bir fiil icra ediyorlar."

Nasıl su,necisi,pisliği,çeri çöpü temizlerse birinci ilim de öyle kalbi üzerine çöken cehaletten temizler.Ateş nasıl altuncu,gümüşü karışımlardan,safiyyetini bozan şeylerden yakarak,eriterek temizlerse ikinci ilim de tıpkı öyle nefsi,ona yerleşen kötü sıfatlardan temizler.Cenab-ı Hak Teala Hazretleri buyurmuştur: "Gökten öyle bir su indirdi ki miktarıyla vadiler çağladı.Sel,üzerindeki köpüğü,çeri çöpü taşıdı.Süs veya meta (kap kacak) yapmak için ateşte yakıp erittiğinizi (altın,gümüş ve bakır gibi yer cevherleri) de onun gibi köpüktür.Allah hak ile batılı böyle misaller vererek anlatır.Selin (ve yakılan cevahirin) köpüğü boşa gider.Atılır.Fakat (sudan ve cevahirden) insanlara fayda veren,yer yüzünde bir zaman kalır.(Batıl da böyle perişan olur gider.Bir zamanlar hakkın üstüne çıksa da sonunda mahvolur,gider.Hak sabittir,bakidir; Allah böylece misaller verir.)" (Ra'd 17)

Birinci ilim,evin duvarına çizilen nakış gibidir.İkincisi,birinci duvarın karşısındaki duvarda bulunan cila gibidir.Bundaki nakış onda görünür.Onda,alemde olan her şey görünür.Hatta onda Allah'ın cemali de görünür. "Allah hakkı söyler,O,yola iletir."

MAWÂİDU'L-İRFAN

İRFAN SOFRALARI

Niyazî-i Mısrî

Notlarla çeviren: Prof.Dr.Süleyman ATEŞ.